Nie można ukryć, że miesiąc Październik był zdominowany przez Słońce i jego częściowe, głębokie zaćmienie, którego byliśmy świadkami.
W Miesiącu Listopad wracamy na nocne niebo, które ma ogrom obiektów do zaoferowania. Długie i ciemne noce pozwalają na owocne obserwacje obiektów Głębokiego Nieba. Jesienno – zimowe gwiazdozbiory obfitują szczególnie w gromady gwiazd, dlatego na obiekt miesiąca Listopad wybraliśmy jeden z najpiękniejszych obiektów tego rodzaju.
Gromada Podwójna Perseusza
Gromada Podwójna Perseusza, w Polsce zwana również Chichotkami (h + χ (chi) Persei ) jest to gromada utworzona przez dwie gromady otwarte NGC 869 oraz NGC 884. Jak nazwa wskazuje, znajduje się w gwiazdozbiorze Perseusza.
Za oficjalne odkrycie szacuje się rok 130 p.n.e. kiedy to skatalogował ją grecki astronom Hipparch. Nie zmienia to faktu, że obserwowana była od kiedy tylko człowiek skierował wzrok w niebo, ponieważ gromady widoczne są gołym wzrokiem jako delikatne mgiełki.
Prawdziwą naturę tych obiektów odkryto dopiero po wynalezieniu teleskopu. Na początku XIX wieku William Herschel jako pierwszy rozpoznał obiekt jako dwie oddzielne gromady.
Obie gromady mają podobny rozmiar kątowy, około 30’ co równa się mniej więcej rozmiarowi Księżyca. Znajdują się w odległości około 7000 lat świetlnych.
W oparciu o ich pojedyncze gwiazdy, gromady są bardzo młode, obie mają 14 milionów lat. Dla porównania, wiek Plejad szacuje się na od 75 do 150 milionów lat. Wszystko wskazuje na to, że powstały z jednej chmury gazów.
Odnalezienie obiektu nie nastręczy problemów nikomu, tym bardziej mając w ręku lornetkę. Wystarczy odnaleźć gwiazdozbiór Perseusza i Kasjopei. Gromady znajdują się pomiędzy nimi i są doskonale widoczne w lornetce po skierowaniu jej w ten rejon nieba.
Pierwsze obserwacje Chichotek wielu amatorów astronomii wspomina z łezką w oku. Gromady są pięknie widoczne już w najmniejszych lornetkach takich jak 8x30, czy podobnych. Lornetki takowe mają szerokie pole widzenia, rzędu 7 stopni i więcej, pozwala to na obserwowanie Gromady Podwójnej na tle pięknej smugi Drogi Mlecznej co dodatkowo podkreśla wyjątkowość obrazu.
Jednak najbardziej spektakularne widoki są w lornetkach z powiększeniami 12-15x i rozmiarami obiektywów 60-70 mm. Duże soczewki zbierają więcej światła pozwalając zobaczyć więcej gwiazd w samych gromadach jak i otaczającej ich smudze Drogi Mlecznej.
Powiększenie 15x pozwala na zajrzenie do wnętrz obu gromad i rozdzielenie ich na pojedyncze gwiazdy. Taki widok może zapaść w pamięć i każdy z astroamatorów lubi wracać do tego obiektu.
Chichotki są obiektem okołopolarnym, czyli znajdują się blisko gwiazdy polarnej. Dla nas obserwatorów oznacza to, że w Polsce są widoczne cały rok, nigdy nie znajdą się poniżej linii horyzontu. Najlepsze warunki do obserwacji tego obiektu wypadają w okresie jesieni, wtedy właśnie obiekt góruje w nocy w okolicy zenitu.
W samej Gromadzie Podwójnej, a dokładniej w NGC 869 znajduje się bardzo ciekawy asteryzm nazywany “kocia łapa”. Widoczny jest już od powiększenia 15x i przedstawia nic innego jak układ kilku gwiazd do złudzenia przypominający odcisk łapy tego futrzastego przyjaciela :)
Do obserwacji tych gromad otwartych nie mogliśmy wybrać nic innego niż świetną I poręczną lornetkę Delta SkyGuide o parametrach 15x70. Wysoka jakość i sprawność optyczna lornetki sprawi, że buszowanie po gromadach otwartych na jesiennym niebie stanie się czystą przyjemnością.
Lornetka jest jeszcze na tyle lekka, że możliwe są obserwacje z wolnej ręki bądź z podparcia czy statywu ale do obserwacji obiektów w okolicach zenitu najlepszym rozwiązaniem jest wykorzystanie leżaka z regulacją pochylenia oparcia do pozycji leżącej. W ten sposób możemy obserwować w sposób komfortowy i całą swoją uwagę skupiamy na obiekcie.
