Sierpień, miesiąc żniw i meteorów z rodu Perseidy. Według nas najlepszy miesiąc do obserwacji nocnego nieba. Ciepłe i suche noce, powrót prawdziwej nocy astronomicznej zachęcają do wyjścia w plener i obserwacji piękna gwieździstego nieba. Sierpień to także miesiąc w którym najlepiej widoczny jest rejon nieba blisko centrum Galaktyki Drogi Mlecznej. To najlepszy moment na obserwacje obiektu miesiąca Sierpień, którym została...

 

Mgławica Omega, M17

Autor: ESO/INAF-VST/OmegaCAM. Acknowledgement: OmegaCen/Astro-WISE/Kapteyn Institute

 

Messier 17 (M17), znana również jako Mgławica Omegi, to słynna mgławica położona w gwiazdozbiorze Strzelca. Ta mgławica emisyjna znajduje się w odległości 5000-6000 lat świetlnych od Ziemi. Ma pozorną wielkość gwiazdową 6,0 magnitudo.

Została odkryta przez Philippe Loys de Chéseaux w 1745 roku. Charles Messier dodał ją do swojego katalogu w 1764 roku. Znajduje się w jednym z najbogatszych pól gwiezdnych Drogi Mlecznej, w północnych dwóch trzecich gwiazdozbioru Strzelca.

Nazywana również Mgławicą Łabędzia, Mgławica Omega jest jedną z najjaśniejszych mgławic Drogi Mlecznej w której dzieją się procesy gwiazdotwórcze. Z całkowitą masą około 800 mas Słońca, Messier 17 jest również jednym z największych regionów H II naszej galaktyki. Mgławica zajmuje obszar o średnicy około 15 lat świetlnych i jest częścią większego obłoku o średnicy około 40 lat świetlnych.

Mgławica Łabędź ma podobną geometrię jak Messier 42, słynna Mgławica Oriona, ale w przeciwieństwie do M42, która wydaje się być widoczna od przodu, M17 widziana jest z boku. Mgławica Omegi jest znacznie bogatsza w materiał do powstawania gwiazd i młode gwiazdy niż M42, oraz znajduje się w znacznie większej odległości. Mgławica Oriona leży około 1300 lat świetlnych od Ziemi i znajduje się w ramieniu Oriona Drogi Mlecznej, tym samym ramieniu spiralnym, w którym znajduje się Układu Słonecznego.

 

szkic Messier 17, Michael Vlasov

 

Mgławica Omega skrywa wiele interesujących faktów ale nas, jako obserwatorów najbardziej ciekawi jak wygląda podczas obserwacji wizualnych... a jest zjawiskowa.

Mgławica jest na tyle jasna, że może być widoczna gołym okiem w bardzo dobrych warunkach, przy czystym, ciemnym niebie i braku zanieczyszczenia świetlnego... niestety ale głównie w średnich szerokościach geograficznych. W Polsce znajduje się za nisko nad horyzontem. Najlepiej obserwować ją przy użyciu teleskopów o niskim i średnim powiększeniu jak również za pomocą lornetek.

Mgławica ta posiada przydomek Łabędź nie bez powodu. Część łuku tworzącego znak Omega wyróżnia się jasnością i przypomina wyglądem łabędzia z wygiętą szyją. Ten kształt jest bardzo charakterystyczny i i widoczny już w najmniejszych lornetkach. Cała kształt mgławicy jest niemal identyczny z grecką literą omega, lekko zniekształconą i bardzo nierównomiernie jasną. Jednak widoku takiego w Polsce, mogą się spodziewać posiadacze dużych teleskopów lustrzanych.

Jeżeli jesteśmy właścicielami większych teleskopów jak 10" czy 12", możemy zaobserwować cały kształt przypominający podkowę. W naszych szerokościach geograficznych, mgławica ta góruje stosunkowo nisko, więc często będzie musieli walczyć z zaświetleniem nieba.

W tym celu przydadzą się odpowiednie filtry. Najlepszym filtrem do obserwacji Mgławicy Omega są filtry typu UHC. Jak już wspomnieliśmy, aby w pełni cieszyć się widokami tej mgławicy warto posiadać większy teleskop, dlatego jako zestaw miesiąca wybraliśmy teleskop Teleskop DO-GSO Dobson 10" F/5 M-CRF oraz do niego filtr mgławicowy Filtr Explore Scientific UHC 2".

Tak skomponowany zestaw pozwoli na ciekawe obserwacje tej mgławicy jak również wielu innych obiektów Głębokiego Nieba.

Każdy zna M42, jest wspaniałą mgławicą jaką obserwujemy w miesiącach jesiennych i zimowych, jej kształt często porównywany jest do ptaka z rozłożystymi skrzydłami.

Na letnim niebie jej miejsce może zająć właśnie Mgławica Omega, ze swoim wspaniałym kształtem łabędzia.

Sprawdźcie i oceńcie sami.