Lipiec, miesiąc lata obfitujący w długie, upalne dni i ciepłe noce. Długość dnia w ciągu miesiąca zmniejszy się o ponad godzinę pozwalając na dłuższe obserwacje obiektów Głębokiego Nieba. Obłoki srebrzyste w miesiącu czerwcu nie były zbyt spektakularne, miejmy nadzieję, że lipiec będzie dla nas łaskawszy.
Lato w pełni, więc na obiekt miesiąca Lipiec wybraliśmy klasyk nieba letniego
Messier 57, Mgławica Pierścień w Gwiazdozbiorze Lutni
Mgławica Pierścień jest jedną z najbardziej znanych mgławic planetarnych na niebie w naszych szerokościach geograficznych. Znajduje się w gwiazdozbiorze Lutni, jest oddalona od Ziemi o 2300 lat świetnych a jej jasność wynosi 8.8 magnitudo.
Ciekawym jest, że w całym katalogu Charlesa Messiera znajdują się tylko 4 mgławice planetarne, Mgławica Pierścień M57, Mgławica Hantle M27, Małe Hantle M76 i Mgławica Sowa M97.
Mgławice jak M57 powstają podczas ostatniego etapu ewolucji gwiazdy w „białego karła”, która odrzuca ogromną ilość świecącej powłoki zjonizowanego gazu do otaczającej przestrzeni kosmicznej. Gaz ten rozszerza się ze względnie stałą prędkością dzięki czemu naukowcy mogą oszacować wiek mgławicy. Prędkość ekspansji M57 wynosi 20-30 km/s co w stosunku do wymiaru obserwowalnej części mgławicy daje wynik około 6-8 tysięcy lat.
Obserwacje.
Obiekt leży w odległości około 40% dystansu pomiędzy gwiazdą Beta a gwiazdą Gamma konstelacji Lutni, której najjaśniejsza gwiazda Vega jest łatwa do zlokalizowania. Jest to jeden z najprostszych obiektów do odnalezienia na niebie. Wystarczy odnaleźć charakterystyczny kształt Lutni i ustawić za pomocą szukacza teleskop pomiędzy wymienione gwiazdy.
Niewielki rozmiar około 1,5 x 1 minuty łuku powoduje, że aby dostrzec kształt mgławicy potrzebujemy większego powiększenia jakie zapewniają nam teleskopy, zdecydowanie nie jest to obiekt lornetkowy. Wysoka jasność obiektu sprawia, że z powodzeniem możemy obserwować mgławicę nawet w teleskopach z aperturą rzędu 70 mm przy powiększeniu 70x. Oczywiście, duże teleskopy pokażą większą liczbę szczegółów jak kilka nieregularności i kilka ciemniejszych obszarów na krawędziach pierścienia. Jeżeli jesteśmy posiadaczami dużych „luster” możemy nawet zaobserwować centralną gwiazdę o jasności 14,8 magnitudo.
Mgławica planetarna M57 bardzo dobrze reaguje na obserwacje z wykorzystaniem filtrów UHC i OIII, pokazując swoje zielonkawo-niebieskawe zabarwienie, dzięki zawartości podwójnie zjonizowanego tlenu.
Mgławica Pierścień jest jednym z tych obiektów od, których zaczyna się swoją przygodę z obserwacjami Głębokiego Nieba, jest dostępny dla większości teleskopów pod dobrym niebem, łatwy do odnalezienia i wyjątkowo ładny. Na sprzęt do jego obserwacji wybraliśmy prosty w obsłudze, ze świetną optyką Teleskop Sky-Watcher Dobson 6" systemu Newtona o aperturze 150 mm i ogniskowej 1200 mm.
Teleskop przyjazny początkującym, z możliwością rozwoju. Do zestawu dołączyliśmy wysokiej jakości mgławicowy Filtr Baader UHC-S/L-Booster 1,25", który pozwoli zniwelować wpływ zanieczyszczenia nieba i wyeksponować mgławicę.
Życzymy udanych obserwacji!